Mae dros hanner miliwn o arian y Loteri Genedlaethol yn mynd i fynd i'r afael â newid hinsawdd yng Ngwynedd

Heddiw cyhoeddodd Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol fod dros hanner miliwn o bunnoedd wedi'i ddyfarnu i gymunedau yng Ngwynedd i fynd i'r afael â newid hinsawdd, diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol.

Mae Datblygiadau Egni Gwledig yng Ngwynedd wedi derbyn grant o £562,315 gan Gronfa Gweithredu Hinsawdd Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol i alluogi cymunedau lleol i fynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd.

Mae'r grant yn un o naw a ddyfarnwyd ledled y DU sy'n dod i gyfanswm o £5.2 miliwn fel rhan o Gronfa Gweithredu Hinsawdd Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol, ac fe'u gwnaed yn bosibl diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol.

Maent yn derbyn £562,315 o arian y Loteri Genedlaethol i arwain partneriaeth o bum sefydliad cymunedol ledled Gwynedd i fynd i'r afael â heriau hinsawdd. Mae'r partneriaid dan sylw yn cynnwys: Cyd Ynni, Partneriaeth Ogwen, Siop Griffiths, Cwmni Bro Ffestiniog, ac YnNi Llŷn.

Dros y ddwy flynedd nesaf bydd y bartneriaeth yn creu 20 o gynulliadau dinasyddion, yn darparu amrywiaeth o weithgareddau a arweinir gan y gymuned, ac yn blaenoriaethu ymgysylltu o amgylch anghenion y gymuned, datblygu symudiad gweithredu yn yr hinsawdd ac ymddygiad cadarnhaol tuag at fynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd a'i gyfyngu.

Bydd cynulliadau dinasyddion yn datblygu maniffestos hinsawdd cymunedol ar gyfer pob cymuned leol a byddant yn amlygu eu blaenoriaethau wrth fynd i'r afael â newid hinsawdd.

Datblygiadau Egni Gwledig 1 — Datblygiadau Egni Gwledig. Credyd: Geraint Thomas, Panorama

Dywedodd Grant Peisley, Cyfarwyddwr Datblygiadau Egni Gwledig: “Rydym mor ddiolchgar i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol am wneud ein prosiect GwyrddNi yn bosibl. Bydd yr arian yn caniatáu inni weithio'n agosach gyda phum menter gymunedol lwyddiannus yng Ngwynedd. Bydd y cydweithredu yn arwain at greu cynulliadau hinsawdd a datblygu cynlluniau gweithredu ar yr hinsawdd, gan bobl sy’n byw yn ein trefi a’n pentrefi o amgylch Eryri a Phen Llŷn.

“Mae'r partneriaid ar y prosiect hwn i gyd wedi dangos llwyddiant wrth ddarparu prosiectau amgylcheddol, ynni ac economaidd a arweinir gan y gymuned. Mae hyn yn dystiolaeth o bwer cynnwys pobl leol mewn datblygiadau lleol a bydd yn gyrru ein holl gamau gweithredu ar y prosiect GwyrddNi newydd.”

Dywedodd Ceri Cunnington, o Gwmni Bro: “Mae Cwmni Bro a’r Dref Werdd yn wirioneddol yn edrych ymlaen at gyd-weithio ar draws ein cymunedau yng Ngwynedd fynd i’r afael a’r her wirioneddol a byd eang newid hinsawdd, wrth weithredu yn lleol ond efo gweledigaeth ryngwladol.”

Dywedodd Meleri Davies, o Bartneriaeth Ogwen: “Os yda ni o ddifrif am daclo newid hinsawdd, mae'n rhaid i bawb yn ein cymunedau ni deimlo fod ganddyn nhw lais a rhan i'w chwarae yn y frwydr dyngedfennol yma. Dyna pam ein bod ni wrth ein boddau i fod yn rhan o brosiect GwyrddNi sy'n rhoi cyfle gwirioneddol i bobl leol arwain y drafodaeth a'r gweithredu.”

Dywedodd Gareth Harrison, o Cyd Ynni: “Rydym yn hynod ddiolchgar i'r Loteri Genedlaetholl am gefnogi ein gwaith - mi fydd GwyrddNi yn gynllun arloesol, sy'n adeiladu ar llwyddiant ein mudiadau cymunedol. Mae'n dangos mae gweithredu o fewn ein cymunedau yw'r ffordd orau i daclo'r her fwyaf sydd o'n blaenau, sef newid hinsawdd.”

Datblygiadau Egni Gwledig 2 — GwyrddNi partners. Credyd: Geraint Thomas, Panorama

Dywedodd John Rose, Cyfarwyddwr Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol yng Nghymru: "Mae pobl yn deall yr effaith y mae newid hinsawdd yn ei chael ar ein cymunedau. Mae'r Gronfa Gweithredu Hinsawdd yn rhan o'n hymrwymiad i gefnogi pobl a chymunedau i arwain y gwaith o fynd i'r afael â'r hinsawdd lle maent yn byw i weithredu yn erbyn newid yn yr hinsawdd.

"Fel yr ariannwr mwyaf o weithgarwch cymunedol yn y DU rydym yn gwybod mai cymunedau sydd yn y sefyllfa orau i ddeall a gweithredu ar fynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd. Dyna pam mae'n wych gweld Datblygiadau Egni Gwledig, a chymunedau ar draws Gwynedd, yn arwain y gwaith o ddiogelu'r amgylchedd diolch i arian a godwyd gan chwaraewyr y Loteri Genedlaethol."

Mae'r Gronfa Gweithredu Hinsawdd yn rhan o Strategaeth Amgylcheddol y Gronfa sydd wedi gweld buddsoddiad sylweddol gan y Loteri Genedlaethol drwy brosiectau a arweinir gan y gymuned sy'n canolbwyntio ar weithgareddau sydd nid yn unig yn gwella'r amgylchedd ond yn ei ddefnyddio i wella bywydau pobl a chymunedau.

Mae chwaraewyr y Loteri Genedlaethol yn codi £30 miliwn bob wythnos ar gyfer achosion da ledled y DU. Ers mis Ebrill 2013, mae Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol wedi dyfarnu mwy na £340 miliwn i brosiectau amgylcheddol, drwy 4,796 o grantiau.

Gall cymunedau gael rhagor o wybodaeth am strategaeth amgylcheddol Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol, yn ogystal ag adnoddau ar gyfer sut y gallant wneud newidiadau yn eu cymuned drwy glicio yma.

DIWEDD

Dyddiad cyhoeddi: 1 Rhagfyr, 2020
Rhanbarth: Cymru

Nodiadau i Olygyddion

- Mae Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol wedi cyhoeddi mwy na £19.5 miliwn mewn 23 o grantiau sy'n mynd i gymunedau ledled y DU i weithredu a mynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd.
- Cyhoeddwyd 14 o grantiau ym mis Awst eleni, ac rydym yn cyhoeddi 9 prosiect arall ym mis Tachwedd – dyma'r cyntaf i gael eu cyhoeddi fel rhan o Gronfa Gweithredu Hinsawdd a ariennir gan y Loteri Genedlaethol, cronfa ddeng mlynedd o £100 miliwn a fydd yn lleihau ôl troed carbon cymunedau ac yn dangos yr hyn sy'n bosibl pan fydd pobl yn arwain y ffordd o ran mynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd. Gydag arian y Loteri Genedlaethol, byddant yn gweithio gyda'i gilydd, yn rhannu eu dysgu ac yn cymryd rhan weithredol mewn symudiad ehangach o newid o fewn a thu hwnt i'r cymunedau hyn.
- Mae'r Gronfa Gweithredu Hinsawdd yn rhan o Strategaeth Amgylcheddol y Gronfa sydd wedi gweld buddsoddiad sylweddol gan y Loteri Genedlaethol drwy brosiectau a arweinir gan y gymuned sy'n canolbwyntio ar weithgareddau sydd nid yn unig yn gwella'r amgylchedd ond yn ei ddefnyddio i wella bywydau pobl a chymunedau. Ers mis Ebrill 2013, mae Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol wedi dyfarnu mwy na £340 miliwn i brosiectau amgylcheddol, drwy 4,796 o grantiau.
- Mae cymunedau ledled y DU wedi dod at ei gilydd ac wedi dangos ymdrech ac ysbrydoliaeth yn wyneb y pwysau newydd ac anodd a achosir gan COVID-19. Mae cymunedau mewn sefyllfa dda i ddeall, gweithredu a chyflwyno ymatebion effeithiol i'r argyfwng yn gyflym ac yn briodol, ac rydym yn hyderus gyda phobl yn y cymunedau arweiniol y gall fynd i'r afael â gweithredu yn yr hinsawdd ac ymateb i'r argyfwng hinsawdd.
- Mae chwaraewyr y Loteri Genedlaethol yn codi £30 miliwn bob wythnos ar gyfer achosion da ledled y DU.
- · Mae Datblygu Egni Gwledig (DEG) yn fenter gymdeithasol arobryn sy'n cefnogi gweithredu dan arweiniad y gymuned ar draws gogledd-orllewin Cymru. Ei nod yw cefnogi cymunedau wrth iddynt drosglwyddo tuag at ddyfodol di-garbon. Enillodd DEG y Wobr Menter a Gweithredu ar y Newid Hinsawdd yng ngwobrau Adfywio Cymru yn 2017 a nifer o wobrau a chanmoliaeth am gynaliadwyedd. Mae DEG yn gweithio'n agos iawn gyda chymunedau lleol i ddeall eu hanghenion, dylunio, cynllunio ac adolygu gweithgareddau.
- Consortiwm o 5 sefydliad ynni cymunedol yng nghymoedd llechi gogledd Gwynedd yw Cyd Ynni. Enillodd y consortiwm y Wobr Cydweithio yng Ngwobrau Ynni Cymunedol 2016. Rhannu gwybodaeth, adnoddau a chysylltiadau, a helpu ei gilydd i ddatblygu prosiectau ynni newydd - dyma nod Cyd Ynni.
- Menter gymdeithasol yw Partneriaeth Ogwen a sefydlwyd drwy gydweithio arloesol gan dri Chyngor Cymuned. Maent yn gynrychioliadol yn ddemocrataidd ac yn cefnogi'r gymuned leol i ddod o hyd i atebion cynaliadwy i'w heriau cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol. Yn ddiweddar, cafodd Prif Swyddog y Partneriaeth deitlau Arloeswr Ynni Gwyrdd yng Nghanfyddiad Ynni Cymunedol Regen 2019 a Hyrwyddwr Cynaliadwyedd Cymru yng Nghanfyddiad Academi Cynaliadwyedd Cymru.
- Mae Cwmni Bro Ffestiniog yn fenter arloesol yng Ngogledd Cymru; rhwydwaith o fentrau cymdeithasol llwyddiannus sydd wedi dod at ei gilydd i gydweithredu o dan faner un cwmni cymunedol. Gan gynnwys cymysgedd o sefydliadau fel grwpiau ynni cymunedol, ysgolion, mentrau antur a thwristiaeth, ymhlith eraill. Maent yn cyflogi dros 150 o bobl, gyda 53% o'r £1.5m yn cael ei wario ar gyflogau a gedwir yn lleol. Maent wedi dod at ei gilydd i gynnig cyfleoedd cynaliadwy yn yr ardal ac wedi rhannu eu dull arloesol mewn digwyddiadau ar gyfer Swyddfa Archwilio Cymru a Gwobrau Busnes Cymdeithasol Cymru.
- Mae Siop Griffiths yn fusnes twristiaeth ac yn llety ar ffurf byncws, gan greu lleoliadau hyfforddi a phrentisiaethau i bobl ifanc mewn lletygarwch, arlwyo a thwristiaeth. Mae eu gwaith yn seiliedig ar ganfyddiadau tri ymgynghoriad cymunedol mawr a gynhaliwyd yn 2011, 2015 a 2017. Mae Siop Griffiths bellach yn arwain ar brosiect trafnidiaeth gymunedol cynaliadwy ac elfen amgylcheddol Strategaeth Bro Lleu, partneriaeth sy'n cwmpasu dyffryn Nantlle gan gynnwys tri chyngor cymuned, mentrau cymdeithasol seiliedig ar leoedd, sefydliadau ynni cymunedol a chymdeithas dai.
- YnNi Llyn oedd un o'r grwpiau cymunedol cyntaf, os nad y cyntaf, yng Ngogledd Cymru i gynhyrchu eu hynni adnewyddadwy eu hunain. Maent wedi treulio'r tair blynedd diwethaf yn datblygu prosiect ecosystem ynni lleol arloesol sy'n dwyn ynghyd arfer gorau o bob cwr o'r DU a'r UE i un ymateb seiliedig ar le i'r argyfwng hinsawdd, yn barod i'w ariannu. Mae eu gwaith yn seiliedig ar archwiliadau ynni cymunedol a gynhelir gyda thrigolion lleol.

Cronfa Gweithredu Hinsawdd - rownd 1

Mae'r Gronfa Gweithredu Hinsawdd yn gronfa ddeng mlynedd gwerth £100 miliwn sy'n cefnogi cymunedau ledled y DU i weithredu ar newid hinsawdd.

Darllen mwy am y rhaglen hon