Cymorth bwyd

Rydym ni i gyd yn cydnabod na ddylai banciau bwyd fod yn angenrheidiol. Ond ar hyn o bryd mae tua 2,400 ohonyn nhw ar draws y DU yn dosbarthu cymorth bwyd brys a darparu help llaw.

Yma rydyn ni'n rhannu awgrymiadau ymarferol gan fanciau bwyd rydyn ni wedi'u cefnogi dros y blynyddoedd, gan roi ysbrydoliaeth os ydych chi'n ystyried agor un yn eich cymuned.

Cofiwch fod yna lawer o wahanol fathau o gymorth bwyd sy'n gweithio mewn gwahanol gyd-destunau gyda gwahanol heriau a chyfleoedd. Darllenwch ein herthygl i ddysgu mwy am y gwahanol fathau eraill o gymorth bwyd, gan gynnwys pantrïoedd, cypyrddau bwyd cymunedol ac archfarchnadoedd cymdeithasol.

Gwrando ar yr erthygl hon

Gallwch wrando ar yr erthygl hon fel recordiad sain, sy’n para 28 munud a 22 eiliad, trwy glicio ar y botwm isod.

Cymorth bwyd

Nid yw'n hawdd rheoli eich stoc i sicrhau bod gennych chi gymysgedd dda o fwydydd ffres ac annarfodus. Efallai y byddwch chi’n ei chael hi'n anodd dod o hyd i rai eitemau wrth ddysgu bod eraill yn cael eu rhoi yn aml.

Mae rhai yn ei chael hi'n anoddach nag erioed i reoli'r cyflenwad wrth i'r galw gynyddu, ac efallai na fydd rhai cyflenwyr yn gallu bod mor hael ag o'r blaen.

Yma rydym ni’n rhannu ychydig o syniadau ar sut y gallwch chi sicrhau bod gennych chi gyflenwad mwy dibynadwy a chyson o fwyd.

Cael amrywiaeth o fwyd gan nifer o gyflenwyr

Yn ddelfrydol, dylai bwyd ddod o sawl ffynhonnell gan efallai na fydd hyd yn oed cyflenwyr mawr yn gallu darparu popeth sydd ei angen ar fanc bwyd yn gyson.

Mae llawer yn dechrau trwy feithrin perthnasoedd gydag archfarchnadoedd a siopau lleol a chenedlaethol, a allai gyfrannu bwyd dros ben, neu ddarparu gostyngiadau. Ond mae yna opsiynau eraill hefyd:

• Mae llawer o fanciau bwyd yn gweithio gyda FareShare, y rhwydwaith cenedlaethol o ail-ddosbarthwyr bwyd elusennol. Mae hyn yn gofyn am ffi aelodaeth fach. Mae sefydliadau fel The Trussell Trust, Independent Food Aid Network (IFAN), a The Scottish Pantry Network hefyd yn cefnogi darparwyr cymorth bwyd ledled y wlad.
• Cysylltwch â ffermydd, caffis, sinemâu, siopau tecawê a bwytai lleol i weld a oes ganddyn nhw fwyd dros ben y byddant yn ei roi. Mae llawer o'n deiliaid grantiau hefyd yn gweithio gyda chyflenwyr mawr fel pobyddion.
• Gall cynnydd mewn costau byw ei gwneud hi'n anoddach i fusnesau bwyd bach gynnig gostyngiadau. Gallech ystyried dod o hyd i wahanol fathau o fwyd dros ben – nid bwyd sy'n mynd allan o ddyddiad yn unig, ond hefyd bwyd sy'n cael ei ail-frandio neu ddim yn gwerthu'n dda, ond cofiwch fod pobl angen bwyd maethol, nid cynnyrch ffasiynol na all siopau eu gwerthu.
• Gallwch wneud cais am grantiau i gefnogi'ch banc bwyd. Mae GrantNav, cronfa ddata grantiau cenedlaethol sy’n cael ei rhedeg gan 360Giving, yn rhoi syniad i chi o arianwyr sydd wedi cefnogi banciau bwyd o'r blaen. Efallai y byddwch chi hefyd am edrych ar wasanaeth newydd Dod o hyd i grant y Llywodraeth.

Creu partneriaethau â grwpiau cymunedol a rhwydweithiau bwyd eraill

Efallai y bydd grwpiau rhandiroedd, ffermydd, prosiectau tyfu cymunedol, neu hyd yn oed dimau casglu ffrwythau yn eich ardal yn gallu cyflenwi cynnyrch lleol.

Os oes gennych chi eich gofod awyr agored eich hun, gallech ystyried recriwtio garddwyr gwirfoddol i sefydlu gwely llysiau, neu hyd yn oed gadw ieir i gael cyflenwad cyson o wyau.

Gallai rhwydweithiau bwyd lleol ei gwneud yn haws i chi weithio gydag eraill yn yr ardal. Gallech wirio a oes un gerllaw, er enghraifft un o'r 80 cynghrair tlodi bwyd. Nid oes angen i gysylltiadau i'r rhwydweithiau hyn fod yn ffurfiol: y rhan bwysig yw'r ymrwymiad i gydweithio pan fydd o fudd i'r gymuned.  

Gofyn am gefnogaeth

Mae'r grwpiau rydym ni’n eu cefnogi wedi ymgyrchu'n llwyddiannus dros roddion bwyd ac arian parod gan fusnesau a'r cyhoedd. Dyma rai syniadau sydd wedi gweithio iddyn nhw:

• Hysbysebu: Ceisiwch sefydlu bwrdd codi arian mewn gwyliau neu ddigwyddiadau lleol, neu osod posteri mewn rhandiroedd, gan ofyn am gynnyrch ffres.
• Bod yn greadigol. Mae banciau bwyd wedi cynnal ymgyrchoedd “Adfent Tu Chwith” ar gyfer y Nadolig, lle mae pobl yn rhoi un eitem mewn bocs bob dydd am 25 diwrnod, gan roi i'r banc bwyd ar y diwedd.
• Ceisio nawdd gan fusnesau a chlybiau lleol.
• A allai stori leol yn y wasg ennyn diddordeb a chefnogaeth wrth gynyddu ymwybyddiaeth?
• A all busnesau lleol cyfeillgar sy'n wynebu cwsmeriaid gadw pot casglu ar y cownter?
• Gall gair llafar olygu bod un rhodd yn arwain at un arall. Rhoddodd Ymddiriedolaeth Raven House alwad am roddion yng nghylchlythyr ysgol leol. Gwelodd rhiant ef, a threfnodd rodd gan eu cyflogwr.

Gweithio gyda banciau bwyd eraill

Yn ystod cyfnodau o alw mawr, efallai y byddwch chi’n gweld nifer o fanciau bwyd yn cysylltu gyda’r busnesau i ofyn am roddion. Gall dod o hyd i roddion mewn cyfnod pan fo pethau’n brin fod yn arbennig o anodd i fanciau bwyd newydd, nad oes ganddynt y cysylltiadau lleol a'r ymwybyddiaeth gyhoeddus eto i gael yr hyn maen nhw ei angen. 

Yn hytrach na gweithio'n annibynnol, gallech ystyried cysylltu ag eraill yn eich ardal a helpu eich gilydd trwy gyfnodau brig a chyfnodau tawel. Gallwch gael gwybod am eraill yn eich ardal o wasanaeth Find a Food Bank Ymddiriedolaeth Trussell, neu edrychwch ar restr aelodau'r IFAN.

Mewn ardaloedd lle mae banciau bwyd eraill, meddyliwch yn ofalus a fyddai menter newydd yn ychwanegu gwerth mewn gwirionedd, neu a allai fod yn fwy priodol cefnogi un sy'n bodoli eisoes.

Yn Lisburn, fe wnaeth banc bwyd newydd ei sefydlu Ymddiriedolaeth Storehouse gysylltu ar unwaith â banc bwyd lleol arall i leihau dyblygu. Mae'r grŵp hefyd yn gweithio gydag ysgolion, gwasanaeth cyngor ar ddyledion a Chyngor ar Bopeth i sicrhau bod eu gwasanaeth yn cyrraedd y rhai mwyaf anghenus.

Gwneud darpariaeth i brynu eitemau i lenwi bylchau

Er y gallwch chi ymgyrchu dros roddion, neu gydweithio ag eraill i ddarparu pan fo prinder, efallai y bydd angen prynu cyflenwadau am bris manwerthu o hyd. Er enghraifft, efallai y bydd angen hyn i sicrhau bod gennych chi fwydydd sy'n ddiwylliannol briodol, lle nad oes llawer o gyflenwyr yn eich ardal yn gallu stocio neu gyflenwi'r rhain.

Mae rhai deiliaid grantiau wedi ei chael yn ddefnyddiol cronni digon o gronfeydd ariannol i allu prynu nwyddau pan fydd rhoddion yn amrywio.

I wneud y mwyaf o adnoddau cyfyngedig, mae rhai prosiectau bwyd yn hyrwyddo cynlluniau presennol y llywodraeth fel Cychwyn Iach, a elwir hefyd yn Best Start Foods yn yr Alban. Mae'r rhain yn helpu tuag at gost ffrwythau, llysiau, llaeth a fformiwla babanod ar gyfer menywod beichiog ar incwm isel, a theuluoedd â phlant ifanc.

Fe wnaeth Cynghrair Bwyd De Belfast ymgyrchu’n llwyddiannus am fwy o siopau i dderbyn talebau Cychwyn Iach. Roedd hyn yn golygu y gallai'r banc bwyd ganolbwyntio ar gynhyrchion nad oeddent ar gael yn rhwydd. Fe wnaeth Partneriaeth Bwyd Brighton a Hove hyrwyddo Cychwyn Iach trwy daflenni a chyfryngau cymdeithasol, a thrwy godi ymwybyddiaeth ymhlith staff banciau bwyd, elusennau a'r sector cyhoeddus. Arweiniodd hyn at gynnydd sylweddol yn nifer y bobl sy'n derbyn y talebau – gan gynnwys 80% mewn un ardal.

Yn ogystal â sicrhau bod silffoedd wedi'u stocio, mae angen i fanciau bwyd gadw eu cyflenwadau yn berthnasol, gan gydnabod bod gan gwsmeriaid anghenion gwahanol a newidiol. Dyma rai cwestiynau i'w hystyried.

Deall anghenion eich cwsmeriaid

Cyn belled ag y bo modd, dylai eich cyflenwad bwyd gyfateb i'r galw. Felly efallai y byddwch chi am feddwl sut y byddwch chi'n nodi'r hyn mae eich cwsmeriaid ei eisiau ac nad ydyn nhw ei eisiau. Er enghraifft, efallai y byddwch chi am feddwl:

• A oes bwydydd sy'n anodd i bobl eu prynu am bris fforddiadwy yn eich ardal, fel cynhwysion ar gyfer ryseitiau Indiaidd, Tsieineaidd, dwyrain Ewrop neu Garibïaidd?
• A allwch chi ddarparu bwyd halal neu kosher, proteinau planhigion, neu fwyd i'r rhai sy'n cymryd meddyginiaeth sy'n effeithio ar yr hyn y gallant ei fwyta? Fel rhan o gynghrair Cambridge Food Power, ymunodd Sefydliad Karim â busnesau annibynnol lleol i gynnig bwyd priodol yn ystod Ramadan.
• Ydy eich cwsmeriaid wedi arfer bwyta bwydydd fel llysiau tun a chawl? Mae rhai nad ydynt wedi arfer, felly mae perygl y gallai'r rheiny fynd yn wastraff.

Gallwch ddarganfod mwy am yr hyn mae eich cwsmeriaid ei eisiau a'i angen, dim ond trwy ddod i'w hadnabod yn ystod casgliadau neu ollyngiadau. Neu gallech gynnal arolwg byr neu weithio gyda phartneriaid cyfeirio, fel elusennau eraill, gweithwyr cymdeithasol, ysgolion a sefydliadau cynghori.

Darparu opsiynau dim coginio

Nid yw'n ddefnyddiol darparu bwyd amrwd os na all pobl fforddio rhoi'r popty ymlaen neu ei ddefnyddio. Mewn rhai achosion, mae pobl wedi gorfod diffodd eu hoergelloedd a'u rhewgelloedd, felly gall coginio a storio fod yn broblem.

Os gallwch chi, ceisiwch gyflenwi rhywfaint o fwyd nad oes angen llawer o nwy na thrydan i'w baratoi. Mae rhai banciau bwyd wedi darparu “pecynnau tegell” i'r rhai nad oes ganddynt gyfleusterau coginio, gyda bwyd ar unwaith y gellir ei wneud gyda dŵr poeth. Mae opsiynau eraill yn cynnwys prydau microdonadwy, neu fwyd oer fel grawnfwyd. Mae Ymddiriedolaeth Trussell yn cydnabod nad yw pecynnau tegell yn bodloni'r un safonau maeth â'i barseli safonol. Gellid cynnig y bwydydd coginio isel neu ddim coginio hyn ochr yn ochr ag opsiynau iachach fel ffrwythau a llysiau ffres nad oes angen eu coginio.

Os oes gennych chi fynediad i gegin a chronfa o wirfoddolwyr, gallech chi edrych ar ddarparu prydau poeth wedi'u coginio ymlaen llaw ar gyfer opsiwn mwy maethlon nad oes angen i bobl ei baratoi.

Cynnig urddas a dewis i bobl

Mae'n well gan y rhan fwyaf o bobl allu dewis eu bwyd, yn hytrach na chael parsel wedi’i ddewis ymlaen llaw. Ac maen nhw’n aml yn barod i dderbyn cymorth bwyd pan fyddant yn teimlo'n fwy fel cwsmer na derbynnydd elusen.

Mae rhai grwpiau'n rhedeg banc bwyd a phantri bwyd hybrid - siop aelodaeth lle gall pobl ddewis eu heitemau eu hunain, fel arfer gyda gwerth manwerthu o £20–£25, am bris cymorthdaledig, yn aml tua £5.

Mae Community One Stop Shop yng Nghaeredin yn annog defnyddwyr y banc bwyd i ymuno â'u pantri bwyd cost isel, gan eu helpu i ddibynnu llai ar y banc bwyd. Os yw cwsmer yn ei chael hi'n anodd, gall Rose Food Hub yn Coventry hepgor ei aelodaeth wythnosol o £5 am gyfnod byr.

Os nad ydych chi’n rhedeg pantri bwyd neu wasanaeth tebyg, gallwch gyfeirio at unrhyw un sydd ar gael yn lleol. Mae gwefan Your Local Pantry yn cynnwys chwiliad cod post, felly gallwch ddod o hyd i'r pantri agosaf yn eu rhwydwaith.

Dod o hyd i ffyrdd o leihau stigma

Mae stigma a chywilydd yn dal i fod yn gysylltiedig â banciau bwyd. Efallai bod pobl yn teimlo nad ydyn nhw'n haeddu cymorth bwyd, neu – yn enwedig os oes ganddyn nhw swyddi neu os nad oes ganddyn nhw blant – y dylai pobl eraill fod yn fwy o flaenoriaeth.

Nid yw pobl yn hoffi cymryd rhywbeth am ddim. Felly gall dod o hyd i ffyrdd iddyn nhw gyfrannu, efallai gyda rhodd fach neu drwy wirfoddoli rhywfaint o amser, ei gwneud hi'n haws derbyn help.

Gallech annog rhoddion drwy fodel “talu fel rydych chi'n teimlo” neu “ei dalu ymlaen.” A allai cwsmeriaid rannu eu sgiliau a'u harbenigedd yn gyfnewid am roddion, megis drwy goginio, crefftio neu wersi tyfu?

Fe wnaeth Food Power ganfod bod perthynas gynnes rhwng staff a chwsmeriaid yn annog pobl i wirfoddoli, fel ffordd o roi yn ôl i'r gymuned a oedd yn eu helpu.

Beth bynnag yw'r cyfleoedd, mae'n werth sicrhau bod cwsmeriaid yn ymwybodol o sut y gallent helpu, a sut y byddai eu cyfraniad yn cael ei werthfawrogi.

Hyrwyddo'r manteision rydych chi'n eu cynnig i'ch cymuned

Efallai y bydd pobl yn teimlo'n fwy cyfforddus yn derbyn cymorth pan allant weld y bydd y gymuned ehangach yn elwa. Yn Middlesbrough, gelwir pantrïoedd bwyd dros ben yn “EcoShops” ac fe'u disgrifir fel prosiectau amgylcheddol: trwy gyflenwi bwyd dros ben a fyddai fel arall yn mynd i safleoedd tirlenwi, maen nhw'n helpu i ddatrys problem amgylcheddol. Mae pobl yn teimlo’n llai fel eu bod nhw’n derbyn elusen, a mwy fel eu bod nhw’n gwneud eu rhan i leihau gwastraff bwyd.

Roedd llawer o bobl na fyddai’n manteisio ar y banc bwyd, yn enwedig pobl a oedd yn ei chael hi'n anodd ond mewn gwaith. Mae'r banc bwyd yno ar gyfer argyfwng, nid i ddarparu cefnogaeth barhaus i bobl sy'n ei chael hi'n anodd cael dau ben llinyn ynghyd.

Sam Froud Powell, Gweithredu yng Nghaerau a Threlái, yn sôn am y pantri bwyd mae ei sefydliad yn rhedeg yn The Dusty Forge, hen dafarn.

Mae banciau bwyd yn aml yn darparu mwy na bwyd. Maen nhw’n chwarae rhan bwysig mewn cymunedau, yn cysylltu pobl, yn darparu clust i wrando, ac yn helpu pobl i ddod o hyd i’w traed unwaith eto.

Dyma rai awgrymiadau am beth arall y gallai eich banc bwyd ei gynnig drwy weithio gydag eraill.

Gweithio gydag eraill i ehangu eich cynnig

Mae llawer o fanciau bwyd yn darparu nwyddau ymolchi sylfaenol, fel sebon a phapur toiled a gall gweithio gyda sefydliadau fel banciau babanod neu'r rhai sy'n cynnig cyfnewid gwisg ysgol ail-law ddod â manteision gwirioneddol i gwsmeriaid â theuluoedd ifanc.

Gall hadau ac offer garddio helpu pobl i ddechrau tyfu rhywfaint o'u bwyd eu hunain. Gall poptai araf neu ffwrn ffrio goginio prydau maethlon wrth ddefnyddio llai o ynni, gan helpu pobl i leihau eu biliau ynni hefyd.

Gall eitemau a roddir hefyd helpu lles meddyliol pobl. Mae banc bwyd Hazel Grove yn stocio cynhyrchion gofal croen ac wyau Pasg, oherwydd “mae pobl yn dod yma gyda chymaint o anawsterau a phroblemau gyda'u bywydau. Mae'n braf eu hanfon i ffwrdd gyda rhywbeth ychwanegol yn eu bagiau er mwyn iddyn nhw allu sbwylio eu hunain neu sbwylio eu teulu”.

Gwneud amser i siarad â'ch cwsmeriaid

Mae sgwrs yn fwy effeithiol na thaflen gyfeirio mewn parsel bwyd. A gall rhyddhau amser i staff a gwirfoddolwyr wrando ar yr hyn sy'n digwydd ym mywydau pobl wneud gwahaniaeth mawr. Efallai mai siarad â chi yw'r tro cyntaf i gwsmer siarad ag unrhyw un am ei anawsterau.

Ystyriwch ddarparu seddi i bobl wrth iddynt aros – ar gyfer hygyrchedd a gwneud i'ch lle deimlo'n fwy croesawgar. Mae banciau bwyd eraill wedi recriwtio gwirfoddolwyr fel cyfieithwyr, gan ehangu'r cyrhaeddiad a sicrhau bod pobl yn cael eu deall.

Ychwanegodd Gweithredu yng Nghaerau a Threlái lyfrgell o lyfrau ryseitiau i'w hardal aros. Roedd gwirfoddolwyr wrth law i siarad am ffynonellau cymorth ac yn annog pobl i rannu eu harbenigedd am reoli arian a choginio ar gyllideb, gan wneud iddyn nhw deimlo'n wybodus ac fel eu bod nhw’n cael eu gwerthfawrogi.

Cysylltu â gwasanaethau cymorth eraill

Gall staff o wasanaethau eraill, fel canolfannau gwaith, Cyngor ar Bopeth, elusennau iechyd meddwl, gwasanaethau dibyniaeth, cynghorwyr dyledion, a llyfrgelloedd offer ddod i mewn i gynnal sesiynau dros dro, gan rannu cyngor ac annog pobl i roi cynnig ar fathau eraill o gefnogaeth.

Defnyddiodd A Better Start Southend fanciau bwyd i hysbysebu eu gwasanaeth cymorth bwydo ar y fron a therapi lleferydd. Roedd presenoldeb rheolaidd yn y banc bwyd yn ffordd dda i staff “adeiladu perthnasoedd ac ymddiriedaeth gyda theuluoedd lleol a allai fod yn amharod i ddod i grŵp.”

Os oes gennych chi’n lle a'r gwirfoddolwyr, gallech chi roi cynnig ar eich gweithdai eich hun am goginio prydau bwyd iach, fforddiadwy, lleihau biliau ynni, tyfu bwyd, a ffyrdd eraill o gynyddu incwm y cartref. Ond gall hyd yn oed sefydlu achlysuron cymdeithasol fel prydau cymunedol greu cyfleoedd ar gyfer cysylltiadau anffurfiol.

Mae rhai pethau ymarferol y gallai eich banc bwyd fod eisiau meddwl amdanynt.

Ei gwneud hi'n hawdd i'ch cwsmeriaid

Mae'n bwysig bod eich banc bwyd mewn lleoliad hygyrch, a'ch bod yn gallu croesawu pawb i mewn i'r adeilad. Os na, bydd angen i chi ystyried ffyrdd ychwanegol o gyrraedd eich cwsmeriaid.

• Ydy eich adeilad yn hygyrch i bobl ag anableddau neu broblemau symudedd? A oes lle ar gyfer bygis neu gadair olwyn? Os na, sut allwch chi wella mynediad? A allai grant eich helpu i wneud addasiadau i gael gwared ar y rhwystrau hyn?
• Mae'n bwysig ei gwneud hi'n hawdd i gwsmeriaid gyrraedd atoch chi a chludo eu bwyd gartref eto. Ydych chi'n agos at drafnidiaeth gyhoeddus ddibynadwy? A oes rhywle diogel i adael beiciau? Ydy pobl yn gallu parcio'n hawdd gerllaw?
• Mae dosbarthu bwyd yn achubiaeth i'r rhai sydd â symudedd cyfyngedig, neu'r rhai sy'n ei chael hi'n anodd talu am brisiau bws. Ond maen nhw’n golygu costau tanwydd i chi, a allai gyfyngu ar faint o ddanfoniadau y gallwch chi fforddio eu gwneud. A all grwpiau lleol eraill, fel beicwyr neu grwpiau sgowtiaid, helpu i wneud danfoniadau? A allech chi weithio mewn partneriaeth gyda busnesau lleol sydd hefyd yn gwneud danfoniadau – am help achlysurol neu reolaidd? Neu a allech chi redeg banciau bwyd dros dro mewn lleoliadau hygyrch ar gyfer y gymuned, fel ysgolion, neuaddau pentref neu'r stryd fawr?
• Er y gallant fod yn ddrud i'w cynnal a'u rhedeg, gall banciau bwyd symudol fynd lle mae eu hangen. Dyfarnwyd £89,465 i Moray Food Plus yn yr Alban i ddechrau pantri symudol Big Blue i gael hanfodion fforddiadwy i ardaloedd gwledig anghysbell.
• Mae blychau cyfnewid – lle mae pobl yn cyfnewid bwydydd – yn ffordd synhwyrol o gynnig help. Gall pobl gael mynediad atynt heb esbonio eu sefyllfa i unrhyw un, a gallant hyd yn oed osgoi cael eu gweld yn eu defnyddio. Maen nhw hefyd yn helpu pobl na allant gyrraedd banc bwyd oherwydd gwaith neu gyfrifoldebau gofalu.
  Mae blwch cyfnewid bwyd Balfron yn yr Alban, sydd wedi'i drawsnewid o flwch ffôn coch, yn caniatáu i unrhyw un gael neu roi bwyd yn ôl eu hwylustod. Mae'r blwch ffôn bellach yn llawn nwyddau annarfodus, ac mae ymgyrch gyda Co-op wedi codi bron i £800.
  Nid oes fformiwla ar gyfer menter cyfnewid bwyd da. Gall fod yn unrhyw beth – uned silffoedd tu allan i siop gyda thorthau o fara am ddim, neu berfa o ffrwythau a llysiau ffres y tu allan i ganolfan gymunedol. Er na allant wasanaethu cymaint o bobl â banc bwyd, mae blychau cyfnewid yn haws i'w cynnal, ac mae angen llai o wirfoddolwyr neu staff.

Meddwl am y lle y byddwch chi ei angen

Mae banciau bwyd angen lle i storio, trefnu a phacio bwyd. Po fwyaf yw'r gofod, y mwyaf o bobl y gallwch chi eu gwasanaethu. Felly os ydych chi'n bwriadu tyfu, mae angen i chi sicrhau bod gennych chi ddigon o ofod storio. Mewn rhai achosion, rydym ni wedi ariannu grwpiau i symud i adeiladau mwy, a phrynu offer hanfodol.

Gall oergelloedd a rhewgelloedd hen ac ail-law fod yn rhatach i'w prynu, ond gallant fod yn llawer llai effeithlon o ran ynni na rhai newydd – felly ystyriwch gost biliau ynni yn eich penderfyniad.

Meddu ar gynllun ar gyfer dod o hyd i wirfoddolwyr a'u cadw

Collodd banciau bwyd lawer o wirfoddolwyr hirsefydlog yn ystod y pandemig, ac rydym ni bellach yn clywed bod rhai gwirfoddolwyr yn ymddiswyddo i ddechrau ail swyddi.

Dyma ychydig o bethau y gallech chi feddwl am eu gwneud:

• Ydy hi'n bosibl sicrhau bod gwirfoddolwyr yn cael rhywbeth yn gyfnewid am eu hamser? Mae warws FareShare ar gyfer Glasgow a Gorllewin yr Alban yn cael ei staffio gan gyfranogwyr o Move On, elusen sy'n gweithio gyda phobl ifanc sydd wedi bod mewn gofal. Trwy weithio yn warws FareShare, mae pobl ifanc yn ennill profiad a hyfforddiant ar gyfer swyddi y mae galw mawr amdanynt, gan gynnwys gyrru cyflenwi ac ardystio fforch godi.
• A yw'n bosibl neilltuo aelod o staff i reoli gwirfoddolwyr - gydag amser wedi'i neilltuo i ddod o hyd i wirfoddolwyr, cydlynu, cefnogi, a hyfforddi gwirfoddolwyr fel eu bod yn teimlo eu bod yn cael eu cefnogi a'u galluogi? Fe wnaeth Banc Bwyd Smethwick ddefnyddio grant o £8,600 gan y Loteri Genedlaethol i logi cydlynydd rhan-amser i drefnu rotas, hyfforddiant a chefnogaeth i wirfoddolwyr sy'n helpu i wasanaethu eu 1,400 o gwsmeriaid misol.
• Ydych chi wedi hysbysebu eich swyddi gwirfoddoli gan ddefnyddio llwyfannau lleol, neu safle recriwtio gwirfoddolwyr Ymddiriedolaeth Trussell?
• Ydy cefndir gwirfoddolwyr yn adlewyrchu'r gymuned rydych chi'n ei gwasanaethu? Mae gwneud yn siŵr ei fod yn gallu agor syniadau newydd ar gyfer recriwtio gwirfoddolwyr.

Eisiau dysgu rhagor neu rannu eich stori?

Os oes gennych chi brofiad o redeg banciau bwyd a bod gennych chi enghreifftiau gwych i'w rhannu am yr hyn sydd wedi gweithio i chi, ystyriwch eu rhannu gyda ni yn knowledge@tnlcommunityfund.org.uk.

Efallai y byddwch chi hefyd eisiau darllen yr hyn rydym ni wedi'i ddysgu am gymorth bwyd yn ystod yr argyfwng costau byw a chamau cynharach pandemig COVID-19.