Mynd i'r afael â'r rhwystrau i yrfaoedd gwyrdd sy’n wynebu pobl o gymunedau sydd wedi'u tanwasanaethu'n hanesyddol

Rwy'n falch bod Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol a Greenworkx wedi cyhoeddi'r wybodaeth ddiweddaraf am y rhwystrau sy'n atal pobl rhag mynd am yrfaoedd gwyrdd, oherwydd rwy'n gwybod o brofiad personol pa mor anodd y gall fod i gael eich troed yn y drws yn y sector. 

Ar ôl hyfforddi fel cogydd ac yna teithio'n rhyngwladol fel oedolyn ifanc, penderfynais fy mod a, gael gyrfa a oedd yn harneisio fy angerdd dros yr amgylchedd – ond roeddwn i'n ei chael hi'n anodd sicrhau gwaith hirdymor yn y sector. Gwnes rywfaint o waith ad hoc fel ceidwad cefn gwlad, ac yna cwblheais radd mewn Systemau Amgylcheddol, a gwirfoddoli gydag elusen amgylcheddol, ond cefais fy hun yn ddi-waith am dros flwyddyn. 

Fodd bynnag, newidiodd popeth pan oeddwn yn ddigon ffodus i sicrhau grant ar gyfer cyflogaeth werdd â chymorth, gan wneud cwrs mewn bioleg dŵr croyw. Ar ôl i mi gwblhau'r gyflogaeth â chymorth hwn, cefais fy hun yn y sector gwirfoddol, ond yn hollbwysig, ar ôl cael trafferth sicrhau swydd barhaol am gyhyd, ar ôl cefnogaeth y cynllun mynediad i yrfa werdd, rwyf wedi bod mewn cyflogaeth yn gyson byth ers hynny. 

Yn syml – mae cefnogi pobl i gael gyrfaoedd gwyrdd yn gweithio. Fodd bynnag, fel mae ein hadroddiad newydd gyda Greenworkx yn ei ddangos, mae pobl o gymunedau sydd heb eu gwasanaethu’n ddigonol yn hanesyddol yn wynebu llawer o rwystrau ychwanegol wrth gael mynediad at y gyrfaoedd hyn. Mae’r rhwystrau hyn, gan gynnwys ffactorau fel mynediad at hyfforddiant, hyder isel, gwahaniaethu strwythurol ac anhygyrchedd, ac arferion sy’n gysylltiedig â chyflogwyr, yn aml yn cyfuno i effeithio’n anghymesur ar y rhai sydd eisoes heb gynrychiolaeth ddigonol yn y gweithlu. Yn ogystal, gall y rhwystrau hyn hefyd effeithio ar ymgysylltiad cymunedol ehangach mewn prosiectau a mentrau amgylcheddol. 

Mae'r argyfwng hinsawdd a natur yn effeithio ar bob un ohonom, a chyda chyhoeddiad diweddar Llywodraeth y DU am gynlluniau i greu 400,000 o swyddi gwyrdd newydd erbyn 2030, gan agor llawer o gyfleoedd gyrfa newydd i bobl, mae'n hanfodol ein bod yn gwneud popeth o fewn ein gallu i roi'r un mynediad i bawb i'r gyrfaoedd hynny. 

Beth allwn ni ei wneud i helpu pobl i oresgyn y rhwystrau? 

Mae'r adroddiad yn galw arnom i ddatblygu ymyriadau systemig sy'n mynd i'r afael â'r holl rwystrau. Fel y cynlluniau peilot y mae Greenworkx eisoes wedi'u cynnal wrth ddatblygu'r adroddiad, dylid cyd-gynllunio'r atebion hyn gyda chyflogwyr, a chynnwys pethau fel: cysgodi swyddi lle mae graddedigion llwyddiannus yn helpu pobl newydd i gael profiad; creu canllawiau clir sy'n dangos beth mae "parod am swydd" yn ei olygu mewn gwirionedd; dod â grwpiau cymunedol, darparwyr hyfforddiant a chyflogwyr ynghyd i weithio ar nodau cyffredin; ag arianwyr fel ni yn annog prosiectau i ystyried sut i greu swyddi gwyrdd lleol. 

Fel ariannwr amgylcheddol, a'r ariannwr mwyaf o weithgarwch cymunedol yn y DU, rydym yn gwybod pa mor bwysig yw cefnogi pobl yn weithredol i mewn i swyddi gwyrdd. Trwy arian Asedau Segur, rydym yn gweithredu'r rhaglen Camau Cynaliadwy Cymru: Gyrfaoedd Gwyrdd, sy'n helpu pobl ifanc ag anableddau a/neu o gymunedau lleiafrifol ethnig ledled Cymru i mewn i yrfaoedd gwyrdd. 

Gyda dros £12 miliwn mewn grantiau Asedau Segur wedi'i ddyfarnu i bartneriaethau sy'n gweithredu ledled Gogledd, Gorllewin a De Cymru, mae prosiectau Gyrfaoedd Gwyrdd wedi helpu i nodi'r rhwystrau a drafodir yn yr adroddiad, ac felly gallant arwain y ffordd tuag at atebion ymarferol. Canfu Foothold Cymru fod gan bobl ifanc ddiffyg ymwybyddiaeth am yr ystod eang o swyddi y gellir eu hystyried yn swyddi gwyrdd, a thrwy Gamau Cynaliadwy Cymru byddent yn helpu'r genhedlaeth nesaf o gymunedau sydd heb gynrychiolaeth ddigonol yn hanesyddol i bob math o yrfaoedd - o gogyddion mewn caffis cynaliadwy, i staff gweinyddol mewn elusennau amgylcheddol, i beirianwyr ynni adnewyddadwy. 

Ynghyd â'n hymrwymiad i fentrau systemig mawr fel Camau Cynaliadwy Cymru, rydym hefyd yn cydnabod yr angen i swyddi gwyrdd gael eu hymgorffori ar lefel gymunedol ar lawr gwlad, a'n rôl fel ariannwr i annog prosiectau i greu'r rolau hynny. Yn Lloegr, mae ein rhaglen Arian i Bawb y Loteri Genedlaethol – Amgylchedd ar agor ar hyn o bryd i geisiadau, gyda grantiau ar gael o £300-£20,000. Gall prosiectau sy'n derbyn arian y Loteri i wneud gwahaniaeth cadarnhaol i'r amgylchedd gynnig porth i yrfaoedd gwyrdd i lawer yn eu cymuned, trwy greu cyfleoedd i wirfoddoli, neu weithio'n rhan-amser neu'n llawn amser mewn swydd sy'n helpu'r gymuned i gysylltu'n uniongyrchol â'u hamgylchedd lleol. 

Wrth i ni geisio mynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd ac adeiladu economi werdd, mae angen gweithlu medrus arnom a all ymdopi â'r heriau sy'n ein hwynebu, ac mae'n hanfodol bod pawb yn gallu cyfrannu at hynny, gan gynnwys y rhai o gymunedau sydd heb gynrychiolaeth ddigonol yn hanesyddol. Dylai'r adroddiad hwn roi ffyrdd pendant o weithio i gyflogwyr i fynd i'r afael â rhwystrau i yrfaoedd gwyrdd, a sicrhau y gallwn ni i gyd weithio gyda'n gilydd i adeiladu dyfodol mwy cynaliadwy. 

Gallwch ddysgu mwy am wneud cais am grant amgylcheddol gan Gronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol yma: https://bit.ly/Environmentfunding 

Gallwch ddarllen yr adroddiad llawn ar wefan Greenworkx yma – Greenworkx yw’r cwmni technoleg addysg newydd sy’n datblygu’r gweithlu ar gyfer dyfodol gwydn. Maen nhw’n helpu cyflogwyr i gyflogi, hyfforddi ac uwchsgilio’r dalent sy’n hanfodol i bweru’r trawsnewid mewn ynni, ac maen nhw’n benderfynol o bweru 10 miliwn o bobl i mewn i swyddi gwyrdd mewn 10 mlynedd.

Overcoming barriers to green energy jobs for historically underserved communities